Właściwości lecznicze miodu lipowego warto wykorzystać w sezonie przeziębień o podłożu bakteryjnym i wirusowym a także panującej grypy. Znajduje on zastosowanie głównie w leczeniu schorzeń górnych i dolnych dróg oddechowych – polecany jest wspomagająco w przypadku zapalenia oskrzeli i płuc a to z uwagi na dużą zawartość lizozymu – enzymu o silnym działaniu przeciwdrobnoustrojowym. Ma działanie napotne, przeciwgorączkowe i łagodzące kaszel. O tym, na co jeszcze pomaga miód lipowy, przeczytasz w naszym opracowaniu.
Zapachu miodu lipowego nie da się pomylić z żadną inną odmianą miodu – to po prostu aromat kwitnących lip. W smaku dość ostry i lekko gorzkawy, wywołuje charakterystyczne drapanie w gardle. Z uwagi na swoje właściwości lecznicze jest jedną z najbardziej pożądanych i poszukiwanych odmian miodu w Polsce.
[freepik]
Najważniejsze informacje o miodzie lipowym
| Okres produkcji miodu lipowego | czerwiec – lipiec |
| Z czego produkowany jest miód lipowy | Nektar kwiatów lipy drobnolistnej (Tilia cordata Mill.) oraz lipy szerokolistnej (Tilia platyphyllos Scop.) |
| Barwa | Jasnożółty, zielonkawożółty do jasnobursztynowego – w zależności od dodatku spadzi oraz tego czy jest płynny czy skrystalizowany |
| Czas krystalizacji | W temp. ok. 20°C – kilka tygodni |
| Struktura | Po skrystalizowaniu – drobnoziarnista, krupkowata |
| Skład miodu lipowego | Cukry proste (m.in. glukoza i fruktoza) – 73,10% Sacharoza – 1,50–3% Woda – 18% |
| Zawartość minerałów, witamin, związków chemicznych o działaniu prozdrowotnym | Lizozym – enzym o silnym działaniu przeciwbakteryjnym Olejki eteryczne Flawonoidy (hesperetyna, hesperydyna, rutyna, izokwercytryna, tilirozyd) Β-karoten (prowiatmina A) Tiliacyna Związek triterpenowy Tarakserol Garbniki Kwasy organiczne – kumarowy, chlorogenowy i kawowy |
| Właściwości i zastosowanie | Wykazuje silne działanie antybiotyczne Stosowany w leczeniu przeziębień, grypy, zapalenia płuc i oskrzeli Działa napotnie, przeciwkaszlowo, przeciwskurczowo Ma działanie moczopędne, usuwa obrzęki i reguluje ciśnienie krwi |
Skład miodu lipowego
Miód lipowy zawiera bardzo dużo olejków eterycznych pochodzących z kwiatów lipy. Z tego powodu nie trudno rozpoznać tę odmianę – jego zapach jest bardzo charakterystyczny.
W jego skład wchodzą cukru proste – glukoza i fruktoza (ok. 73%), sacharoza (od 1,5 do 3%), woda ok. 18% oraz liczne związki chemiczne, które odpowiadają m.in. za lecznicze właściwości miodu lipowego.
Na pierwszym miejscu należy wspomnieć o lizozymie – jest to substancja o właściwościach enzymu, która odpowiada za bakteriobójcze, antybiotyczne właściwości miodu. Miód lipowy jest szczególnie bogaty w tę substancję, co sprawia, że jego działanie przeciw drobnoustrojom plasuje się na dość wysokim poziomie. Stwierdzono (dane rosyjskie), że miód lipowy przechowywany przez rok zawierał prawie 5 µg tej substancji.
W skład miodu lipowego wchodzą cenne flawonoidy – substancje przeciwdziałające m.in. powstawaniu wolnych rodników, które w organizmie człowieka odpowiadają za przedwczesne procesy starzenia a także są źródłem wielu chorób (w tym nowotworowych). Flawonoidy, które odnajdziemy w składzie miodu lipowego to hesperetyna, hesperydyna, rutyna, izokwercytryna, tilirozyd.
Jeśli chodzi o witaminy, warto wspomnieć o zawartości w miodzie lipowym β-karotenu czyli prowitaminy A (miód lipowy zawiera jej ok. 60 µg na 100 g miodu). Prowitamina A odpowiada za kondycję skóry, włosów i paznokci – m.in. regeneruje i pobudza do regeneracji naskórek. Jest także niezbędna do prawidłowego widzenia.
Dalej sprawdzisz, na co pomaga miód lipowy w związku z zwartością wymienionych substancji.
[freepik]
Antybiotyczne właściwości miodu lipowego na grypę i zapalenie oskrzeli
Jak czytamy w opracowaniach naukowych, miód lipowy charakteryzuje się silnym działaniem antybiotycznym. Zwyczajowo stosowany jest w przeziębieniach, grypie, zapaleniu płuc i oskrzeli.
Ma on działanie:
- napotne,
- przeciwgorączkowe,
- przeciwkaszlowe,
- przeciwskurczowe oraz
- wykrztuśne (rozrzedza wydzielinę oskrzelową).
Zmniejsza stany zapalne i poprawia ogólny stan zdrowia. Dzięki dużej zwartości olejków eterycznych miód lipowy niszczy drobnoustroje, które występują na błonach śluzowych m.in. nosa i gardła.
Jeśli chodzi o właściwości antybiotyczne i przeciwdrobnoustrojowe wykazano, że miód lipowy działa na następujące drobnoustroje:
- bakterie gram-dodatnie – gronkowce i paciorkowce,
- bakterie gram-ujemne – Klebsiella pneumoniae i Escherichia coli,
- bakterię Listeria monocytogenes,
- drożdżoidalne grzyby.
Terapia miodem – w tym lipowym – niweluje uczucie suchości w gardle, pomaga odpowiednio nawilżyć śluzówki, jak również wspomaga ustąpienie wycieków ropnych. Podczas kuracji zauważono zatrzymanie objawów takich jak kaszel, katar, ból gardła i głowy. Nastąpiło też polepszenie nastroju oraz stabilizacja temperatury ciała.
Powyższe potwierdzają:
- badania prof. B. Kędzia, które wykazały, że miód lipowy charakteryzuje się wysokimi wartościami inhibinowymi tj. 4 i 5 (w skali 0–5), co świadczy o jego silnym działaniu przeciwbakteryjnym oraz
- analiza przeprowadzona przez Oddział Pszczelnictwa w Puławach.
[freepik]
W badaniach aktywności antybiotycznej przeprowadzonych przez E. Hołdernę-Kędzia, B. Kędzia i A. Duktowiak wykazano, że jej poziom dla miodu lipowego wynosi 24,4 JA/g miodu. Miód lipowy w tej konkurencji znajduje się na 4 miejscu wśród różnych odmian miodu (po miodach: nawłociowym 31,8 JA/g miodu, gryczanym 30,0 JA/g miodu, nektarowo-spadziowym 29,3 JA/g miodu).
Wskazane szczegółowe wartości oznaczają jedno – miód lipowy jest po prostu świetnym specyfikiem wspomagającym walkę z wszelkimi drobnoustrojami i wirusami, które są przyczyną infekcji (szczególnie w sezonie jesienno-zimowym).
Jak stosować miód lipowy na przeziębienie? Przepisy na mieszanki lecznicze
Aby wzmocnić działanie miodu lipowego, warto zastosować jedną z kilku zaproponowanych mieszanek ziołowo-miodowych:
- Na przeziębienie i grypę przebiegające z gorączką:
Łyżka stołowa miodu lipowego na szklankę naparu lipy i owocu maliny w połączeniu z sokiem cytryny lub roztwór z łyżki miodu lipowego na szklankę ciepłego mleka.
Stosując powyższą kurację, należy pamiętać:
- Płyn nie powinien być zbyt gorący, bo miód traci właściwości antybiotyczne w temperaturze powyżej 40°C.
- W zapaleniu górnych dróg oddechowych warto pić ciepły roztwór na noc.
- W ciągu dnia roztwór należy spożywać na godzinę przed posiłkiem.
- Z uwagi na napotne działanie miodu lipowego zaleca się w przypadku leczenia przeziębienia pozostanie w łóżku przez 2–3 dni.
- W przypadku uporczywego kaszlu:
Należy dodawać miód do naparów z ziół, które łagodzą podrażnienia i rozrzedzają śluz takich jak np.:
- szałwia,
- liść podbiału,
- liść i korzeń prawoślazu,
- ziele tymianku lub lebiodki,
- owoc kopru włoskiego i
- kwiat lipy,
- kwiat malwy.
Zaleca się dodawanie ok. 50 g miodu lipowego do szklanki naparu (ok. dwóch łyżek stołowych). Napar przygotowuje się na ogół z 1–2 łyżek stołowych rozdrobnionego surowca (lub mieszanki ziołowej), zalewa szklanką wrzątku i po odsączeniu i ostudzeniu dodaje 1-2 łyżki stołowe miodu. Otrzymany napar należy przyjmować w ilości 1/4 lub 1/2 szklanki 2–3 razy dziennie, ok. godziny przed posiłkiem.
- Profilaktycznie w sezonie grypowym zaleca się przyjmowanie 1–3 łyżek stołowych dziennie syropu z cebuli lub czosnku z dodatkiem miodu lipowego.
- W stanach zapalnych gardła stosuje się płukanie 5% roztworem miodu ogrzanym do temperatury 37–43°C. Zabieg wykonuje się 3–4 razy dziennie.
[freepik]
Na dolegliwości układu oddechowego można także stosować terapię wziewną. W inhalacjach termicznych łyżkę stołową miodu zalewa się szklanką wrzącej wody. Powstały aerozol należy wdychać przez nos w ciągu 5-7 minut, najlepiej wieczorem, przez 12–15 dni.
Miód lipowy i jego zastosowanie w przypadku chorób układu nerwowego
Żywieniowcy uważają miód lipowy za skuteczny środek także na dolegliwości ze strony układu nerwowego takie jak: nadmierna nerwowość, stres i bezsenność. Odnotowuje się działanie uspokajające miodu lipowego szczególnie u dzieci i osób starszych.
Ta odmiana miodu pomaga także w czynnościach ośrodkowego układu nerwowego, przyczynia się do odnowy sił psychicznych organizmu oraz wzmaga intensywność pracy umysłowej.
Miód lipowy ma działanie lecznicze w przypadku różnego rodzaju nerwic oraz samoistnego bólu głowy szczególnie pochodzenia migrenowego.
Przeciętnie w celach uspokajających i nasennych oraz w nerwicach poleca się przyjmowanie 1–2 łyżek stołowych miodu 3 razy dziennie (60–120 g). W schorzeniach psychicznych stosuje się dawki od 250 do 300 g dziennie.
Przy bezsenności poleca się picie na godzinę przed snem szklanki naparu z następujących surowców zielarskich:
- kwiatów pierwiosnka,
- kwiatów lawendy,
- korzenia kozłka,
- ziela dziurawca i
- szyszek chmielu.
Do szklanki naparu sporządzonego z 1 łyżki stołowej mieszanki dodaje się 2 łyżki stołowe miodu.
[freepik]
Na co jeszcze pomaga miód lipowy? Wspomaga serce, układ krążenia, układ moczowy
Miód lipowy jest także polecany w poniższych 4 przypadkach:
- Na dolegliwości ze strony układu krążenia i w chorobach serca – działa on rozkurczająco i uspokajająco. Ale uwaga! Nie zaleca się osobom chorym na serce podawania miodu z gorącą herbatą lub innymi gorącymi płynami, ze względu na działanie napotne takiego naparu.
W przypadku chorób serca i naczyń miód należy spożywać po rozpuszczeniu w naparach z surowców witaminowych i flawonoidowych, takich jak owoc głogu i owoc dzikiej róży, zwłaszcza w chorobie nadciśnieniowej i przy osłabieniu mięśnia sercowego. Do szklanki ostudzonego naparu przygotowanego z łyżki stołowej owoców i 1/2 l wody należy dodać 1–2 łyżki stołowe miodu i wypijać po pół szklanki, 3 razy dziennie.
- Miód lipowy działa łagodnie moczopędnie, likwiduje obrzęki, nieznacznie obniża ciśnienie krwi.
- Jest pomocniczo stosowany w leczeniu schorzeń ginekologicznych.
- Miód lipowy pomaga także przy chorobach reumatycznych.
Cena miodu lipowego
Cena dobrego, polskiego, naturalnego miodu lipowego waha się w przedziale od 35 do 40 zł za 1 kg. Ta odmiana miodu z uwagi swoje działanie i zastosowanie jest bardzo popularna i ceniona.
Opracowanie przygotowano na podstawie:
- „Charakterystyka miodu lipowego” Pszczelarstwo 2001/52, E. Hołderna-Kędzia
- „Miód lipowy” Krawczyk, Ekonatura 2009/3
- „Właściwości prozdrowotne wybranych miodów” M. Bąkowska, K. Janda, Pomorski Uniwersytet Medyczny w Szczecinie, Zakład Biochemii i Żywienia Człowieka
- „Pszczelnictwo” praca zbiorowa pod redakcja J. Prabuckiego
- „Miody odmianowe i ich znaczenie lecznicze” mgr E. Hołderna-Kędzia, prof. dr hab. B. Kędzia
- „lnhibinowe właściwości miodu pszczelego” M. Nabrdalik, R. Skarbek
- „Aktywność antybiotyczna krajowych miodów odmianowych” B. Kędzia, E. Hołderna-Kędzia, A. Dutkowiak, Instytut Włókien Naturalnych i Roślin Zielarskich w Poznaniu
- „Miód w chorobach układu oddechowego” B. Kędzia, E. Hołderna-Kędzia
- „Miód w chorobach serca” B. Kędzia, E. Hołderna-Kędzia
* Dołożyliśmy starań, aby powyższy materiał dotyczący właściwości, składu i zastosowania miodu lipowego był rzetelny i bazował na wiarygodnych, sprawdzonych źródłach oraz badaniach naukowych. Mimo to pamiętaj proszę, że wskazówki zawarte na naszej stronie internetowej nie mogą być potraktowane jako porada medyczna. Każda infekcja, objawy chorobowe oraz zastosowane leczenie powinny być skonsultowane z lekarzem.