Pszczoły tworzą miód z nektarów i spadzi pochodzących z roślin. Jeśli chcesz poznać proces powstawania miodu od pyłku do pięknej, bursztynowej cieczy – sprawdź!
Miód znaleźć można niemal w każdym domu i w każdej spiżarni. Nic dziwnego – to nie tylko smaczna substancja, przy pomocy której wyczarować można pyszne desery i dania główne, ale też doskonały naturalny antybiotyk i lek na wiele dolegliwości. Czy wiesz jednak, jak powstaje miód? Oczywiście, każdy z nas słyszał o pszczołach, ulach i pasiekach – ale czy zdajesz sobie sprawę, jak wygląda proces wytwarzania miodu krok po kroku? Jak wyglądają pszczele aktywności, które prowadzą do jego powstania? Przekonaj się w trakcie lektury tego artykułu!
Jak pszczoły robią miód? Krok po kroku
By ułatwić Ci zrozumienie procesu powstawania miodu, podzieliliśmy go na kilka etapów, które dobrze zobrazują całe zjawisko. Gotowy na mały pszczeli wykład? Oto jak powstaje miód:
- Wszystko zaczyna się w okresie kwitnienia roślin. Ich kolory, nektar oraz emitowany przez nie zapach przyciąga pszczoły. Na początku najważniejszą rolę ma pszczoła zwiadowca – odnajduje ona tzw. pożytek, a więc miododajną roślinę będącą źródłem nektaru lub spadzi, a następnie go lokalizuje. Później wraca do ula i w specyficzny sposób przekazuje pozostałym pszczołom zbieraczkom uzyskane informacje… Wykonuje bowiem na plastrze specjalny taniec, który mówi o kierunku, ilości i jakości odkrytego pożytku.
- Wyprawa pszczół zbieraczek wyrusza do pożytku. Pobierają z niego nektar lub spadź do specjalnych zbiorniczków, w które wyposażyła je natura – to tzw. wole miodowe. Gdy zbiory dobiegną końca, pszczoły wracają do ula i przekazują nektar pszczołom robotnicom. W tym ważnym momencie nektar zostaje wzbogacony o bezcenne pszczele enzymy.
- Zebrany przez pszczoły nektar lub spadź nazywa się nakropem. Pszczoły składują go w plastrach, raz po raz przenosząc go z miejsca na miejsce. Komórki z już gotowym miodem pokrywają woskowym zasklepem, dzięki czemu wilgoć, zanieczyszczenia i bakterie nie są w stanie dosięgnąć miodu.
- W procesie dojrzewania miód gęstnieje i zmienia swoje właściwości chemiczne. Pod wpływem substancji wydzielanych przez pszczoły dwucukier sacharozy zawarty w rzadkim nektarze stopniowo rozkłada się na cukry proste – glukozę i fruktozę. Zyskuje też bakteriostatyczną substancję zwaną inhibiną.
- Gdy miód jest gotowy, pora na miodobranie! Trzeba wydobyć go z plastrów poprzez odsklepianie, a później odwirować miód w miodarkach.
- Miód, który wydostanie się z wirówki, trzeba przelać przez sita, by pozbyć się wszelkich zanieczyszczeń, takich jak małe kawałki komórek woskowych.
- Następnie miód musi nieco odstać, a później można już przelewać go do słoików. I zajadać!
Jak powstaje miód kwiatowy, a jak spadziowy?
Jeśli chodzi o sam proces powstawania, miód kwiatowy (nektarowy) i spadziowy powstają według opisanego powyżej schematu. Różni się jednak surowiec, z którego się je wytwarza, oraz efekt końcowy. W przypadku miodu kwiatowego pszczoły zbierają nektar bezpośrednio z wydzielającej go rośliny.
Wytwarzając miód spadziowy, zbierają one nie nektar, a spadź – kleistą wydzielinę mszyc i czerwców, które żerują na liściach roślin. To lepka i słodka maź, którą czasem można zaobserwować latem w postaci kropelek na liściach. Spadź może być liściasta, jeśli pochodzi z drzew liściastych (głównie lipa) lub iglasta (świerkowa lub jodłowa). Leśny aromat jest łatwo wyczuwalny w miodzie spadziowym – sprawia to, że ma on właściwości inhalujące i przydaje się podczas infekcji dróg oddechowych.
Czy osy robią miód?
Jeśli widziałeś kiedykolwiek gniazdo os, bez problemu odpowiesz sobie na to pytanie. Osy nie produkują miodu, choć zazwyczaj żywią się pokarmem roślinnym. Nie pogardzą jednak i pokarmem pochodzenia zwierzęcego, stąd bywa, że widzimy je np. na resztkach mięsa. Nie magazynują jednak nektaru w swoich gniazdach.